Macaristan’da
Başbakan Viktor Orban'a karşı 6 muhalefet partisi güçlerini birleştirdi. Tek
çatı altında toplanan partiler, 2022'de yapılacak seçimlerde iktidarı yenmek
için tek adayla yarışa katılacaklarını açıkladı. Orban'ın partisi Macar Yurttaş
Birliği (Fidesz) son 3 seçimdir yönetimi kimseye kaptırmıyor. Göçmen karşıtı
politikalarıyla da sık sık gündeme gelen Orban ülke tarihinde 'en uzun süre
görevde kalan lider' unvanına sahip.
Fidesz'in 10 yıllık iktidarını koalisyonla yıkmak isteyen muhalefet, ortak bir platformda bir araya gelip her seçim bölgesinde tek liste çıkaracak. Başbakan adayı ise seçimle belirlenecek. Siyasi yelpazenin farklı kanatlarından oluşan "koalisyon"un ortakları arasında merkez parti Momentum, sağ kanattaki 'Daha İyi Bir Macaristan Hareket' (Jobbik) ve yeşil parti Diyalog bulunuyor.
"TEK DEMOKRATİK ÇÖZÜM YOLUMUZ BU"
Ortak hareket etme kararı alan partilerden yapılan açıklamada, iş birliğinin bir birleşme olmadığı, ancak değişim için görüş ayrılıklarını bir kenara bıraktıkları belirtildi. Açıklamada, "Macar halkı 10 yıldan sonra ilk kez, fırsatçı ve sahtekar Fidesz iktidarından kurtulmak için gerçek bir fırsatı elde edecek" denildi. Muhaliflere göre, Fidesz'in yerini sağlamlaştıran yasal düzenlemeleri muhalefete güçlerini birleştirmekten başka demokratik çözüm yolu bırakmadı.
ORBAN’IN OY ORANI YÜZDE 30’A GERİLEDİ
Kamuoyu yoklamalarına göre 6 muhalif partinin toplam tahmini oy oranı Fidesz'in 4 puan üzerinde. Bu rakam, anketi düzenleyen Publicus'un yüzde 3,1'lik hata payından da daha fazla. Diğer bir anket firması Zavecz Research'un araştırmaları da ağustos ayından bu yana halk desteği azalan Orban'ın potansiyel oy oranını yüzde 30'a çektiğini gösteriyor.
Uluslararası gözlemcilere göre Macaristan'da 2014 yılındaki seçimler özgür ancak adil değildi. Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Teşkilatı (AGİT) ise 2018'deki seçimlerde yabancı karşıtı söylemlerin, yanlı medyanın ve kampanya finansmanlarının şeffaf olmayışının, seçmenin bilinçli tercihte bulunabilmesini engellediğini rapor etmişti.
HÜKÜMET ENGELLEMEK İÇİN YASA HAZIRLIYOR
Bu arada Macaristan'da hükümet, muhalefet partilerinin seçimlerde iktidar partisine karşı birlik oluşturmasını zorlaştıracak bir seçim yasası değişikliği üzerinde çalışmaya başladı.
İktidardaki Fidesz Partisi ve lideri Başbakan Viktor Orban tarafından 2012 yılında yapılan bir revizyonun ardından, Macaristan'ın iki oylu seçim sistemi, partilere ülkenin 106 tek üyeli oy kullanma bölgesinde bireysel adaylar çıkarmasını ve seçmenlere ulusal bir parti listesi sunma imkanı sağladı. Şu anda seçim yasası, partilerin bunu yapabilmesi için en az dokuz idari bölge ve başkent Budapeşte'de bulunan 27 seçim bölgesinde aday göstermesini zorunlu kılıyor. Meclis komitesinde 4'e karşı 8 oyla kabul edilen öneri bu asgari şartı önemli ölçüde artıracak. Orban hükümeti bu değişikliğin sebebinin sahte partilerin seçim kampanyaları için aldıkları devlet fonunu kötüye kullanmasını önlemek olduğunu savunuyor.
ORBAN HÜKÜMETİ'NİN DEVRİLMESİ DAHA DA ZORLAŞABİLİR
Yasanın geçmesi durumunda muhalefet partilerinin Fidesz'e karşı tek bir ulusal liste oluşturması gerekecek. Burada çıkacak olası anlaşmazlıklar ise bu listenin oluşturulamamasını ve Orban hükümetinin devrilmesinin daha da zorlaşması anlamına geliyor. 2022'de yapılacak seçimler öncesinde muhalefet partileri Orban'a karşı uygulanacak birlik stratejisinin detaylarını uzun süre müzakere etti ve oyların bölünmesini önlemek için adayların koordine edilmesi ve ortak bir siyasi platform ile tek başbakan adayı benimseme konusunda anlaşmaya varıldı. Bu strateji sayesinde geçen yıl yapılan yerel seçimlerde muhalefet, Budapeşte dahil şehirlerin çoğunluğunu kazanmayı başardı
BUDAPEŞTE SEÇİMLERİ ÖRNEK OLDU
Macaristan'da muhalefet partilerinin iktidara karşı oluşturduğu cephenin fikri alt yapısı yerel seçimlerde oluştu. Bunun sonucu olan çalışmada yerel seçimlerde başkent Budapeşte'yi muhalefet partilerinin ortak adayı Gergely Karacsony kazandı. Sandıktan birincilikle çıkan Karacsony yüzde 50.8 oy alırken hükümette bulunan Fidesz (Macar Yurttaş Birliği) ve Hristiyan Demokratik Halk Partisi (KDNP) koalisyonunun adayı İstvan Tarlos ise yüzde 44 oy aldı. Budapeşte'nin 13 bölgesinde muhalefet, 7 bölgesinde ise Fidesz-KDNP adayı seçimi kazandı. Ülkede 23 büyük kentin 13'ünde Fidesz-KDNP, 10'unda ise seçime ittifak halinde giren muhalefet adayları sonuca ulaştı. 8 milyon 25 bin seçmenin bulunduğu Macaristan'da yerel seçime katılım oranı yüzde 48,5 olarak gerçekleşti. (EURONEWS)
Fidesz'in 10 yıllık iktidarını koalisyonla yıkmak isteyen muhalefet, ortak bir platformda bir araya gelip her seçim bölgesinde tek liste çıkaracak. Başbakan adayı ise seçimle belirlenecek. Siyasi yelpazenin farklı kanatlarından oluşan "koalisyon"un ortakları arasında merkez parti Momentum, sağ kanattaki 'Daha İyi Bir Macaristan Hareket' (Jobbik) ve yeşil parti Diyalog bulunuyor.
"TEK DEMOKRATİK ÇÖZÜM YOLUMUZ BU"
Ortak hareket etme kararı alan partilerden yapılan açıklamada, iş birliğinin bir birleşme olmadığı, ancak değişim için görüş ayrılıklarını bir kenara bıraktıkları belirtildi. Açıklamada, "Macar halkı 10 yıldan sonra ilk kez, fırsatçı ve sahtekar Fidesz iktidarından kurtulmak için gerçek bir fırsatı elde edecek" denildi. Muhaliflere göre, Fidesz'in yerini sağlamlaştıran yasal düzenlemeleri muhalefete güçlerini birleştirmekten başka demokratik çözüm yolu bırakmadı.
ORBAN’IN OY ORANI YÜZDE 30’A GERİLEDİ
Kamuoyu yoklamalarına göre 6 muhalif partinin toplam tahmini oy oranı Fidesz'in 4 puan üzerinde. Bu rakam, anketi düzenleyen Publicus'un yüzde 3,1'lik hata payından da daha fazla. Diğer bir anket firması Zavecz Research'un araştırmaları da ağustos ayından bu yana halk desteği azalan Orban'ın potansiyel oy oranını yüzde 30'a çektiğini gösteriyor.
Uluslararası gözlemcilere göre Macaristan'da 2014 yılındaki seçimler özgür ancak adil değildi. Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Teşkilatı (AGİT) ise 2018'deki seçimlerde yabancı karşıtı söylemlerin, yanlı medyanın ve kampanya finansmanlarının şeffaf olmayışının, seçmenin bilinçli tercihte bulunabilmesini engellediğini rapor etmişti.
HÜKÜMET ENGELLEMEK İÇİN YASA HAZIRLIYOR
Bu arada Macaristan'da hükümet, muhalefet partilerinin seçimlerde iktidar partisine karşı birlik oluşturmasını zorlaştıracak bir seçim yasası değişikliği üzerinde çalışmaya başladı.
İktidardaki Fidesz Partisi ve lideri Başbakan Viktor Orban tarafından 2012 yılında yapılan bir revizyonun ardından, Macaristan'ın iki oylu seçim sistemi, partilere ülkenin 106 tek üyeli oy kullanma bölgesinde bireysel adaylar çıkarmasını ve seçmenlere ulusal bir parti listesi sunma imkanı sağladı. Şu anda seçim yasası, partilerin bunu yapabilmesi için en az dokuz idari bölge ve başkent Budapeşte'de bulunan 27 seçim bölgesinde aday göstermesini zorunlu kılıyor. Meclis komitesinde 4'e karşı 8 oyla kabul edilen öneri bu asgari şartı önemli ölçüde artıracak. Orban hükümeti bu değişikliğin sebebinin sahte partilerin seçim kampanyaları için aldıkları devlet fonunu kötüye kullanmasını önlemek olduğunu savunuyor.
ORBAN HÜKÜMETİ'NİN DEVRİLMESİ DAHA DA ZORLAŞABİLİR
Yasanın geçmesi durumunda muhalefet partilerinin Fidesz'e karşı tek bir ulusal liste oluşturması gerekecek. Burada çıkacak olası anlaşmazlıklar ise bu listenin oluşturulamamasını ve Orban hükümetinin devrilmesinin daha da zorlaşması anlamına geliyor. 2022'de yapılacak seçimler öncesinde muhalefet partileri Orban'a karşı uygulanacak birlik stratejisinin detaylarını uzun süre müzakere etti ve oyların bölünmesini önlemek için adayların koordine edilmesi ve ortak bir siyasi platform ile tek başbakan adayı benimseme konusunda anlaşmaya varıldı. Bu strateji sayesinde geçen yıl yapılan yerel seçimlerde muhalefet, Budapeşte dahil şehirlerin çoğunluğunu kazanmayı başardı
BUDAPEŞTE SEÇİMLERİ ÖRNEK OLDU
Macaristan'da muhalefet partilerinin iktidara karşı oluşturduğu cephenin fikri alt yapısı yerel seçimlerde oluştu. Bunun sonucu olan çalışmada yerel seçimlerde başkent Budapeşte'yi muhalefet partilerinin ortak adayı Gergely Karacsony kazandı. Sandıktan birincilikle çıkan Karacsony yüzde 50.8 oy alırken hükümette bulunan Fidesz (Macar Yurttaş Birliği) ve Hristiyan Demokratik Halk Partisi (KDNP) koalisyonunun adayı İstvan Tarlos ise yüzde 44 oy aldı. Budapeşte'nin 13 bölgesinde muhalefet, 7 bölgesinde ise Fidesz-KDNP adayı seçimi kazandı. Ülkede 23 büyük kentin 13'ünde Fidesz-KDNP, 10'unda ise seçime ittifak halinde giren muhalefet adayları sonuca ulaştı. 8 milyon 25 bin seçmenin bulunduğu Macaristan'da yerel seçime katılım oranı yüzde 48,5 olarak gerçekleşti. (EURONEWS)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder