BALKANHABER

Çin Balkanlar ile Avrupa’yı fethediyor

Sırbistan'ın başkenti Belgrad'da üçüncüsü düzenlenen "Çin, Orta ve Doğu Avrupa Ülkeleri Hükümet Başkanları Zirvesi" başbakanlar arası görüşmeler tamamlandı. Gerçekleşen temaslarda Sırbistan Başbakanı Aleksandar Vuçiç, Romanya Başbakanı Viktor Ponta ile Çin Başbakanı Li Kiçiang,  Karadağ Başbakanı Milo Cukanoviç ve Bosna Hersek Başbakanı Vyekoslav Bevanda  bir araya geldiler. Zirveye Çin Başbakanı Li Kiçiang'ın yanı sıra Sırbistan, Arnavutluk, Bosna Hersek, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Estonya, Macaristan, Letonya, Litvanya, Makedonya, Karadağ, Polonya, Romanya, Slovakya, Slovenya’nın başbakanları katıldı. Hırvatistan ise zirvede başbakan yardımcısı düzeyinde temsil edildi.

OTOYOLLARIN SERMAYESİ PEKİN’DEN

Çin hükümetinin Bosna Hersek'e 8 milyon dolarlık hibede bulunması kararı alınan görüşmeler çerçevesinde ulaşım, altyapı ve ekonomik işbirliği konularının ele alındığı bildirildi. Sırbistan hükümeti tarafından yapılan açıklamada Başbakan Vuçiç ile Ponta'nın özellikle Temeşvar-Belgrad Otoyol Projesi üzerinde fikir alışverişinde bulundukları belirtilirken, projenin finansmanı ile ilgili atılacak adımlarda Çin’in de devrede olması bekleniyor.

Öte yandan, Çin’in Karadağ'da yapılması planlanan otoyolun ilk bölümünün inşası için de devrede olduğu ve ilk etabın finansmanını sağlayacağı, konu ile ilgili anlaşmanın taraflar arasında parafe edildiği belirtildi. Konu hakkında açıklama yapan Cukanoviç, "Öncelikle ulaşım alanındaki altyapı konularını ele aldık. Yapılması planlanan otoyolun ilk kısmının finansmanı ile ilgili sorunu çözdük ancak bu otoyol beş kısımdan oluşuyor. Ayrıca demir yolunun da modernleştirilmesi konusunu görüştük. Üçüncü konu da enerji alanı oldu. Çin firmaları Karadağ'ın enerji potansiyelini değerlendirme konusunda son derece ilgililer" dedi.

BOSNA HERSEK'E 8 MİLYON DOLAR HİBE

Zirve kapsamında Belgrad'da bulunan Bosna Hersek Başbakanı Vyekoslav Bevanda da Çin Başbakanı Li Kiçiang ile de bir araya geldi. Bevanda, görüşmenin ardından yaptığı açıklamada, Çinli başbakan ile dördüncü kez bir araya geldiğini belirterek, bu görüşmelerinde hayata geçirdikleri projeler üzerine konuştuklarını ifade etti. Bosna Hersek'te mayıs ayında yaşanan sel felaketinin ardından Çin'in yaptığı yardımlardan dolayı Li Kiçiang'a teşekkür ettiğini söyleyen Bevanda, gelecekte de Bosna Hersek'te Çince öğrenimi ve karşılıklı öğrenci değişimi gibi projelere devam edeceklerini belirtti. Bevanda ayrıca, yeni projelerde kullanılmak üzere, Çin hükümetinin Bosna Hersek'e 8 milyon dolarlık hibede bulunacağını ifade etti.

Sırbistan Başbakanı Aleksandar Vuçiç, toplantılar çerçevesinde yaptığı değerlendirmede Avrupa Birliği (AB) üyeliğinin Sırbistan'ın stratejik hedefi olduğunu belirterek, Belgrad Görüşmesi'nin, bölgesel işbirliğine katkı sağlayacağına inandığını söyledi. Ekonomi alanındaki işbirliğinin gelecekte tüm diğer alanlara oranla öncelikli olacağını ifade eden Vuçiç, "Herkes, daha iyi bir ekonomik gelecek arzu ediyor" dedi.

ORTA VE DOĞU AVRUPA ÜLKELERİNE AÇIK ÇEK

Çin Başbakanı Li Kiçiang da özellikle altyapı alanındaki projelere dair işbirliğinin geliştirilmesinin, ayrıca Çin ile orta ve doğu Avrupa ülkeleri arasındaki ticaret hacminin arttırılmasının da mümkün olduğunu söylediği değerlendirmesinde

Çin'in, deneyimleri ve teknolojisi ile orta ve doğu Avrupa ülkelerinin kalkınmasına yardım etmeye hazır olduğunu belirtti. Li, bu kapsamda önceliğin yeni istihdam alanlarının açılmasına, gümrük işlemlerinin kolaylaştırılmasına ve altyapı alanında işbirliğin geliştirilmesine verilebileceğini vurgulayarak, orta ve doğu Avrupa ülkelerinin iyi limanlara ve otoyollara sahip olduğunu hatırlattı, bunların birbirine bağlanması halinde, Çin ile Avrupa arasında giderleri azaltacak hızlı bir kara ve deniz hattının kurulabileceğini vurguladı. Belgrad ile Budapeşte arasındaki demiryolu modernizasyon çalışmalarının birkaç yıla tamamlanacağını da söyleyen Li, bu proje ile bölge ülkelerinin diğer Avrupa ülkelerine daha hızlı ve modern bir şekilde bağlanabileceğini ifade etti.

"SIRBİSTAN, DÜŞMANIMIZ DEĞİL"

Arnavutluk Başbakanı Edi Rama'da ise zirve sonrası ülkesine ait bir televizyon kanalına yaptığı açıklamada zirvenin tüm bölge ülkeleri gibi Arnavutluk için de son derece önemli olduğuna işaret ederek, toplantılarda ortaklaşa somut projeler hayata geçirebilmek için somut adımlar atıldığını söyledi. Rama, Arnavutluk ile Çin arasında, altyapı, sanayi ve tarım alanlarında bazı ortak projelerin hayata geçirilmesinin planlandığını da ifade ettiği değerlendirmesinde Belgrad yönetimine de dostluk eli uzatarak, "Sırbistan, bizim düşmanımız değil, komşumuzdur. Öte yandan, Sırbistan Kosova'yı ne kadar çabuk tanırsa gerçeğe rehin kalmaması bakımından bu onlar için o kadar iyi olacak" dedi.

Zirve kapsamında hükümet başkanları baş başa ve heyetlerarası görüşmeler yaparken, katılımcı ülkelerin iş adamları da düzenlen iş forumunda bir araya gelerek, tarım, sanayi, turizm, teknoloji, ulaşım ve alt yapı alanlarında yatırım ve işbirliği olanaklarını ele aldılar.

Çin ile Orta ve Doğu Avrupa ülkeleri arasındaki işbirliğini geliştirmek amacıyla üç yıl önce Macaristan'da başlatılan inisiyatifin ilk toplantısı 2012 yılında Polonya'nın başkenti Varşova'da, ikincisi ise geçen yıl Romanya'nın başkenti Bükreş'te yapılmıştı.

İsmail KORKMAZ