Kuzey
Makedonya siyaseti nüfus sayımı tartışmalarıyla gerildi. Ülkede 2021 yılında
yeniden nüfus sayımı yapılmasını isteyen iktidar partileri ile 2022’de
yapılmasını isteyen muhalefet arasında parlamentoda ciddi tartışmalar
yaşanıyor. Taraflar yeni nüfus sayımının düzenlenme tarihine ilişkin
kendilerine göre farklı gerekçeler öne sürüyor. İktidardaki Makedonya Sosyal
Demokratlar Birliği (SDSM) sayımın 2021’de bir an önce düzenlenmesini isterken,
ana muhalefet partileri Devrimci Makedonya Ulusal Demokratik Birliği Örgütü (VMRO-DPMNE)
ise yasa değişiklikleri konusu çözülmeden sayımın yapılmaması gerektiğini
savunuyor.
Kuzey
Makedonya’da son resmi nüfus sayımı 2002 yılında yapılabilmişti. Ülkede 2011
yılında başlatılan fakat hem yetkililerin hem de sivil toplum kuruluşlarının
tepkileri nedeniyle tamamlanamayan bir nüfus sayımı denemesi de olmuştu. Siyasi
temsilden eğitime pek çok imkana rağmen Kuzey Makedonya halen 2002 yılı nüfus
sayımı verilerini kullanıyor. Kuzey Makedonya Devlet İstatistik Dairesi, 2002
yılında yapılan nüfus sayımı verilerine göre, nüfusun yüzde 64’ünü Makedon
olarak tanımlarken yüzde 25’ini Arnavut, yüzde 4’ünü de Türk olarak
açıklamıştı.
Verilere
göre, nüfusun geri kalanı Roman, Boşnak ve Lehlerden oluşuyor. Ancak Türkler ve
Arnavutlar nüfus sayılarının düşük gösterildiğini ve ülkedeki temsil
oranlarının da bu nedenle düşük olduğunu iddia ediyorlar. 2011 yılında
yapılmaya çalışılan nüfus sayımında, Türk partilerinin teşkilatları doğru
sonuçların elde edilebilmesi için resmi çalışmalara paralel ekipler kurarak
saha çalışması yapmışlardı. Ancak Makedonya Devlet Sayım Komisyonu, Nüfus
Sayımı esnasında Devlet İstatistik Kurumu’nun belirlediği metodolojiden farklı
uygulamalar olduğu gerekçesi ile nüfus sayımını durdurmuştu.
HÜKÜMET USULSÜZLÜK OLMAYACAĞI
GARANTİSİ VERDİ
Kuzey
Makedonya meclisinde nüfus sayımı tartışmalarını sürerken yasa teklifini sunan Makedonya
Sosyal Demokratlar Birliği (SDSM) hükümeti adına açıklama yapan Adalet Bakanı
Yardımcısı Agim Nuhiu, “Yasa teklifinde Devlet İstatistik Kurumu Müdürünün
kararları, yardımcısı tarafından da imzalanmak zorunda olacak. Böylece etnik
anlamda herhangi bir usulsüzlük yapılamayacak” diyerek sayımın adil
yapılacağını ifade etti.
MİCKOVSKİ: NÜFUS SAYIMI 2022’DE
YAPILMALI
Sayımın
2021’de yasa değişiklikleri konusu çözülmeden yapılmasına itiraz eden ana
muhalefet partileri VMRO-DPMNE ise teklifin meclis gündeminden çekilmesini ve
nüfus sayımının önümüzdeki yıla ertelenmesini talep ediyor. Muhalefetin meclise
sunduğu yasa değişikliği önergelerinin kabul edilmediğini bu nedenle sayımın
adil olacağına dair şüpheleri olduğunu ifade eden VMRO-DPMNE lideri Hristiyan
Mickovski konu hakkında yaptığı açıklamada, “Tüm toplumsal ve siyasi
faktörler ortaya konulup bir uzlaşma yolu aranmalı. Eğer bu gerçekleşmezse
VMRO-DPMNE ittifakı olarak vatandaşlarla bir araya gelerek iktidar çoğunluğunun
dayattığı nüfus sayımı yasasının hükümsüz sayılması için Adalet Bakanlığı
nezdinde imza kampanyası başlatacağız. Bu eylemimiz de sonuç vermezse
VMRO-DPMNE iktidarın dayattığı nüfus sayımı sonuçlarını kabul etmeyecek” dedi.
Ana
muhalefet lideri Mickovski, Makedonların ve diğer milletlerin şimdiden nüfus
sayımı sonuçlarına şüpheyle baktıklarını ifade etti ve şunları kaydetti: “VMRO-DPMNE
olarak nüfus sayımının 2022’ye ertelenmesini istiyoruz. İkinci olarak çapraz
kontrol imzaların kaldırılmasını istiyoruz çünkü sayımlar siyasi bir operasyona
dönüşüyor. Üçüncü talebimiz de mukim olan vatandaşların belli olması için
parmak izi okuyucularının alınmasını istiyoruz buradaki yanlış sayımlar
yüzünden kişi başına düşen milli gelir yanlış hesaplanıyor. Zaten 2021 yılının
Ekim ayında yapılacak yerel seçimlerde parmak izi okuyucular kullanılacağı için
bu çalışmalar devletin bütçesine yük olmayacaktır.”
UZLAŞMA SAĞLANIRSA SAYIMI KABUL
EDERİZ

VMRO-DPMNE
ittifakı içerisinde yer alan Türk Milli Birlik Hareketi (TMBH), ülke gündemini
meşgul eden nüfus sayımı yasasıyla ilgili bir bildiri yayınladı. Bildiride,
siyasi bir uzlaşma sağlanmadan nüfus sayımı yapıldığı taktirde sonuçlarının tüm
kesimler tarafından kabul görmeyeceği ifade edildi. Genel Başkanlığını Erdoğan
Saraç’ın yaptığı TMBH’nin sayım tartışmasına ilişkin görüşleri şu
şekilde; “Makedonya Meclisi’nde görüşülen nüfus sayımı yasasının,
hükümetin tek düze anlayışından dolayı konsensüsle getirilmesi mümkün
olmayacağı görülmektedir. Hükümet bu yasaya muhalefetin sunduğu önergelerin
hiçbirisini kabul etmemesiyle yasa metninin düzeltilmesi ve daha kaliteli bir
metnin ortaya çıkmasına izin vermemiştir. Muhalefetin son derece yapıcı
tekliflerini kabul etmemekle büyük bir hataya düşmüştür. Geçmişte olduğu gibi
bu gün de kendi tekdüze geleneğine sahip olan hükümet istatistik bir operasyon
yerine siyasi bir operasyon gerçekleştireceğini ima etmektedir. Bu yüzden
bugüne kadar yapılan bütün nüfus sayımlarında siyasi muhtevanın ağırlık
kazandığı tescil edilmektedir ve bu yüzden nüfus sayımı neticelerine inanmak
çok zordur. Muhalefet tarafından kabul görmemiş yasayla objektif ve devlet
ihtiyaçlarını karşılayacak bir nüfus sayımın yapılması düşünülemez. Bu yüzden
hükümetin gerçekçi, objektif ve bütün tarafların kabul edeceği uluslararası
standartlara uygun bir nüfus sayımını yapamayacağından eminiz. Kaliteli ve
bütün tarafların rızasıyla kabul edilmiş bir nüfus sayımı yasası ile Türkler
olarak kalite ve kapasite açısından garanti altına alınmış hak ve özgürlüklerimizin
daha yüksek olacağına inanmaktayız. Bu yüzden ne pahasına olursa olsun nüfus
sayımı yapılmamalıdır. Bizim bütün ilgili tarafların neticelerini kabul edeceği
objektif ve gerçek bir istatistik operasyona ihtiyacımız vardır.”
AVRUPA’DA SAYIMI BOYKOT GİBİ BİR
OLAY YAŞANMAZ
Mecliste
Nisan ayında yapılmak istenilen nüfus sayımı görüşülürken Makedonya
Cumhurbaşkanı Stevo Pendarovski de konuya ilişkin soruları cevaplandırdı.
Pendarovski, Balkanlarda insan hakları meselesine halen milliyetçilik açısından
bakıldığına dikkat çekerek siyasetin nüfus sayımına karıştırılmaması çağrısında
bulundu. Muhalefetin tutumunu eleştiren Pendarovski, “Yine de muhalefetin
nüfus sayımına ilişkin yapıcı teklifleri kabul ettiğini görmek isterim.” diye
konuştu. Avrupa’nın hiçbir yerinde “nüfus sayımını boykot etme” gibi bir olayın
yaşanmadığını sözlerine ekleyen Pendarovski, bu yöndeki tavır ve açıklamaların
Makedonya’nın istikrarı açısından son derece yanlış olduğunu söyledi. (KIRIM HABER AJANSI)