Bulgaristan vatandaşlık yasası Türk asıllılar gözardı edilerek yeniden gündeme getiriliyor

• Bulgaristan uzun yıllardır tartışma konusu olan ve kangren haline gelen ‘Bulgaristan vatandaşlığı’ yasasını yeniden ele almaya hazırlanıyor. Türkiye’de yaşayan milyonlarca soydaşı igilendiren konu Bulgaristan’ın en problemli ve insan hakkı ihlali yaptığı alan olarak biliniyor. Bulgaristan Dışişleri Bakanı Kristian Vigenin’in açıklamasına göre Türk asıllı Bulgaristan uyrukluları bir kez daha göz ardı eden yeni yasa çalışması sorunları çözeceğine daha da karmaşık hale getirmeye aday. Koalisyon ortağı ve Türk asıllı Bulgaristan vatandaşlarının destek verdiği Hak ve Özgürlükler Hareketi Partisi (DPS) yasa tasarısına müdahale etmeye hazırlanıyor. Bu konuda daha önce yasa teklifi hazırlayan milletvekili Çetin Kazak tasarının bu haliyle parlamentoya tekrar getirilmesinin üzücü olduğunu belirtti. Kristian Vigenin’in açıklamasının Türkiye’nin Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun Bulgaristan ziyareti sırasında yapılması ise dikkat çekti.

SADECE BULGAR ASILLILAR YARARLANACAK

İtalya’da yapılan Avrupa Sosyalistlerinin zirvesine katılan Bulgaristan Dışişleri Bakanı Kristian Vigenin ülkesinde dünyaya gelen ancak bugün dünyanın değişik yerlerinde yaşayan Bulgar asıllı kişilere vatandaşlık verilmesi ile ilgili prosedürlerde değişikliğe gideceklerini söyledi. Vigenin Konu hakkında Roma’da yaptığı açıklamada Bulgaristan olarak Bulgar uyruklu kişilere vatandaşlık verilmesini kolaylaştırmak için çalışma yaptıklarını belirterek, ‘’Prosedürleri gözden geçiriyoruz. Bu çalışma Bulgaristan dışında yaşayan Bulgar topluluklara yöneliktir’’ dedi.

Bulgaristan basınında yer alan haberlere göre Vigenin hükümet olarak bu yönde başlattıkları incelemenin Makedonya vatandaşı olan ancak Bulgaristan’a vatandaşlık başvurusunda bulunan kişiler nedeniyle gündeme geldiğini belirtti. Vigenin, ‘’Sorunlar bu konu ile ortaya çıktı. Ancak bu durumu ilk kez yaşamıyoruz. Başbakan önümüzdeki birkaç gün içinde mevcut prosedürleri yorumlayan uzmanları bir araya getirmek için tam anlamıyla seferber oldu. Bu konuda kısa sürede üzerinde uzlaşı sağlayacağımız bir anlaşma metni ortaya çıkacak’’ dedi.

DAHA ÖNCE DE GÜNDEME GELMİŞTİ

Bu konuda karmaşık bir prosedür bulunduğunu, bunu sadeleştirmek için ellerinden geleni yapacaklarını vurguladığı açıklamasında Makedonya ile AB sürecinde sorun haline gelen bu meseleyi de böylece çözmüş olacaklarını belirten Bakan Vigenin "Bir yandan, iç hukuksal düzenlemeyi yapacağız diğer yandan da bu konuda başvuru yapan kişilerin durumlarını inceleyeceğiz. Milliyet ve tabiyet açısından başvuru sahiplerinin durumunu tekrar değerlendireceğiz. Bulgar vatandaşlığı taleplerinin konu itibarı ile suistimale ve istismara açık bir konu olduğunu biliyoruz. Yapacağımız işten emin olmamız gerek’’ dedi.

Bulgaristan vatandaşlarının Ocak ayında AB içerisinde elde ettiği özgür ve serbest çalışma ve yerleşme hakkı nedeniyle bir süredir konu Brüksel’in gündemindeydi. Daha önce de Bulgaristan’da dünyaya gelen ancak çeşitli nedenlerle yurt dışına çıkış yapmak durumunda kalan ve Bulgaristan vatandaşlığı düşürülen Türk asıllı Bulgaristan vatandaşları da dahil onbinlerce kişi yasal haklarını geri almak için başvurularda bulunmuş ancak bu talepleri çeşitli nedenlerle kabul edilmemişti.

TÜRK ASILLILAR MAĞDUR EDİLİYOR
Bu konuda sorularımızı yanıtlayan hükümetin koalisyon ortağı Hak ve Özgürlükler Hareketi Partisi (DPS) Milletvekili Çetin kazak Bakan Kristian Vigenin’in açıkladığı yasa çalışmasının Türk asıllı Bulgaristan vatandaşlarını yakından ilgilendirdiğini söyledi. Konudan koalisyonu oluşturan parti olarak kendilerinin haberi olmadığını, tasarının gündeme gelmesi halinde de partisinin görüşleri doğrultusunda bir çalışma içermesi için gerekli müdahaleyi yapacaklarını belirtti. 2013 yılında yaptığı yasa çalışması ile konuyu geçmişte Bulgaristan Parlamentosu’nun gündemine taşıdıklarını hatırlatan Çetin Kazak’ın hazırlayıp sunduğu ve göç nedeniyle vatandaşlığını kaybetmiş kişilere başvuru yapmaları halinde Bulgaristan vatandaşı olma hakkı verilmesi, çocuklarına da vize kolaylığı sağlanmasını içeren yasa önerisi yoğun ve sert tartışmaların ardından reddedilmişti.

Milyonlarca kişiyi ilgilendiren yasa önerisi bu konuda en çok mağduriyeti yaşayan Türk asıllı Bulgaristan doğumlu kişilerin haklarının geri iadesini içeriyordu. Hali hazırda yürütülen mevcut uygulamada Makedonya, Bessarabya ile Romanya’dan gelen ve  Banat veya Makedon olduğunu söyleyen herkes başvuru yaptığında Bulgaristan vatandaşlığını geri alabilirken, Türk asıllılar bu haktan yararlanamıyor.
Bulgaristan Vatanadaşlık Kanunu'nda değişiklik öngören teklifi yapan Hak ve Özgürlükler Hareketi Partisi (HÖH) milletvekili Çetin Kazak Bulgaristan vatandaşlığını kaybetmiş eski göçmenlerin yasada yapılacak değişiklik ile Adalet Bakanlığı'na verecekleri bir dilekçe sonucu vatandaşlıklarını tekrar geri kazanabilmelerinin sağlanmasını istemişti. Yapılan oylamada 28 'evet', 40 'çekimser', ve  51 de 'hayır' oyu kullanılırken yasa önerisini sunan Kazak Bulgaristan’ı yönetenlerin tarihi yanlışları düzelteme yerine hatada ısrar ettiğini söylemişti.

 ‘ONLAR GERÇEK BULGAR DEĞİL’ ANLAYIŞI
Çetin Kazak HABERTÜRK’e yaptığı açıklamada yeni yasa tasarısı ile Türk asıllılara yönelik ayrımcılığın devam ettiğini görmekten üzgün olduğunu söyledi. Kazak, ‘’Maalesef istediğimiz olumlu, hak ihlali yapmayan anlayışı Bulgaristan siyasetinde göremiyoruz. Geçmişte de parlamentoya meclis grubumuz tarafından yasa teklifi verilmiş fakat kabul görmemişti. Geçmişten kalan toplumun kalıplaşmış bilinci devam ediyor ve hala etnisitesi farklı Bulgar vatandaşları kendi etnik kökeni ve dini ile diğerleri gibi aynı şartlarda kabul görmemekte. Yine eski sistemdeki gibi, Türk asıllıları yok sayan anlayış varlığını devam ettiriyor. “Onlar gerçek Bulgar değil” anlayışı hala belirleyici düşünce. Bu yüzden de etnik olarak Bulgar asıllı olmayanların vatandaşlıklarını geri almaları zorlaştırılıyor. Bu davranış biçiminin devam etmesi ve tasarının bu haliyle parlamentoya tekrar getirilmesi üzücü. Makedonya, Bessarabya ile Romanya’dan gelen ve  Banat, veya Makedon olduğunu söyleyen herkes bir kaç ay içerisinde başka hiç bir şart istenmeksizin Bulgar vatandaşı yapılıyor. Kısıtlamalar sadece Bulgaristan’da doğup büyüyen, okuyan, çalışan, yaşayan ve Türkiye’ye göç eden Türk asıllılar için geçerli’’ dedi.

İsmail KORKMAZ